Nefes alıp verme süreci vücut için en temel hayati fonksiyonlardan birisidir. Kadim toplumlar için nefes kontrolü insan üzerinde büyük bir etkiye sahipti ve nefes kontrol egzersizleri her kültürde yer edinmiştir. Nefes ve nefs kelimeleri köken olarak ruh anlamına gelmekte ve geleneklerimizde baya yer edinmiş olmaktadır.
Nefes mekanizmasına bakarsak eğer iki temel karşıtlık görürüz. Nefesi almak ve vermek. Bu karşıtlıkların birbirlerine olan aldıkları zaman yaşadığımız duygu durumlarına göre farklılık göstermektedir. Örneğin; stresli bir durum yaşayan kişinin nefes alma süresi verme süresine göre daha uzamakta ve hızlanmaktadır.
Temel mantık ise şöyle; eğer bir duygu durumuna girdiğimiz zaman nefes alıp vermemizde değişiklik gözlemleniyorsa bu süreci tam tersine kullanarak vücutta ters koşullanma uyandırarak, kendi yaşadığımız duygusal durumu değiştirebiliriz. Yani nefes ritmini kontrol ederek duygularımız üzerinde hakimiyet kazanabiliriz. Örneğin stresli bir duygu durumundayken (panik atak veya endişe bozukluğu olarak da görebilirsiniz) belli nefes alıştırmalarını yaparak vücuttan adrenalinin atılımına yardım edebilir ve stresten kurtulabiliriz.
Birçok nefes alıştırması mevcuttur. Bazı nefes alıştırmaları dengeli bir ritm sunar ve arkasından uygulanması gereken başka bir nefes alıştırması için ön ayak olur. Örneğin; dengeli olan 4-4-4 nefes alıştırmasında kişi 4 vuruş ritm nefes alır, 4 vuruş ritm aldıktan sonra nefesini tutar ve 4 vuruş da nefesini geri verir. Nefes alıp verme süreci böylece dengeli olmuş olur.
Stres için yapılması gereken nefes alıştırmalarının temel mantığı ise tahmin edebileceğiniz gibi nefes verme süremizi uzatmaktan geçer. Önceki örnekte söylendiği gibi nefes verme süresini uzatan yavaş ritmler uyuma ve rahatlama sinyalidir. O halde uzun nefes verdirmeyi sağlayan nefes alıştırmaları doğal olarak stres için faydalı olacaktır.
Örneğin 7-11 nefes egzersizi ile kişi 7 vuruş ritm boyunca nefes alışı yapar. Arkasından doğal olarak 1 saniyelik bir duraksama girer ve kişi 11 vuruş ritm boyunca nefesini vermeye başlar. Bu nefes alıştırması tabi ki bir kere yapıldığında hemen işe yaramaz. Arka arkaya bir süre boyunca tekrar edilmesi gerekir ki bu sayede vücudumuza etki edelim ve vücut adrenalini vücuttan atsın ve karşıtı olan rahatlama hormonları salgılasın. Yani 7-11 nefes alıştırması ortalama 4-5dk boyunca yapılmalıdır.
