Sosyal Fobi
Sosyal fobi, diğer insanların olduğu sosyal ortamlara aşırı korku duyma halidir. Yine bir diğer değişle, diğer insanların sizi değerlendirip yargılamasına duyulan korkudur. Sosyal fobisi olan kişilerde, bu durumun sebep olduğu psikolojik ve fiziksel belirtiler, yeni insanlarla tanıştıklarında, eleştirildiklerinde, bir toplulukta herhangi bir sebepten dolayı (doğum günü toplanması gibi) dikkat merkezi olduklarında, bir iş yaparken izlendiklerinde, toplum önünde konuşmaları gerektiğinde, otoriteyi temsil eden kişilerle bir araya geldiklerinde ortaya çıkar.
Sosyal fobi yaşayanlarda gözlemlenen belirtilerden bazıları aşağıdaki gibidir;
- Çarpıntı
- Nefes darlığı
- Yüz kızarması
- Bulanık görme
- Terleme
- Ağız kuruması
- Titreme
Genellikle sosyal fobisi olanlar, kolayca utanan, göz temasından kaçınan ve çevrelerinde içine kapanık, sinirli, mesafeli veya ilgisiz izlenimi uyandıran bir yapıya sahip olabilirler.
Sosyal fobinin temellerini attığımız, besleyip büyüttüğümüz yer zihnimizdir. Yani düş gücünüzü, imgeleme yetinizi kendi aleyhinizde kullandığımız zihinsel bir durumdur. Bu durumu olan kişiler, zihinlerinde sosyal ortamlarda geçen kendileri ile ilgili olumsuz bir film yaparlar ve bu filmi her sosyal ortama girmeden önce izlerler. Herkesin kendilerini izlediği, hatta kusur bulmaya çalıştığı, ellerinin titrediği, ve bunun fark edildiği bir durum hayal ederler.
Bedenle zihin bir bütün olduğu için bu zihinsel durum, bu korku filmi bedende bazı savunma mekanizmalarının harekete geçmesine neden olur ve belirtileri hissedersiniz.
Sosyal fobisi olanlar zihinlerinde kendi yarattıkları bu korku filmini o kadar çok seyrederler ki bu filmde gördükleri ve hissetmekten korktukları bedensel tepkiler ve korku alışkanlık haline gelir. Yani çok büyük zihinsel bir çaba göstererek ve çoğu zaman bu çabanın farkına bile varmayarak zihnimizi sosyal ortamlardan korkmaya eğitiriz.
Sosyal fobisi kişiler neler düşünüyor? Liste aşağıdaki gibidir;
- Hiçbir işi istenildiği gibi yapamıyorum
- Daha iyi olmam gerekiyor
- Kurduğum bu cümleye eminim içinden gülmüştür
- İnsanları kırmamalıyım
- Yereki kadar güzel değilim
- İnsanların beni beğenmesi için hiçbir sebep yok
- Yine yanlış yaptım, rezil oldum
- Hiçbir işi doğru ve istenildiği gibi yapamıyorum
- Utandığımı belli etmemeliyim
- Sevilmeye layık değilim
- Hata yapmamalıyım
- Çok rahat davranmalıyım
- Herkes bana bakıyor, kusurlarımı görüyor
- Keşke bu cümleyi söylemeseydim
Bunların yanında gündelik hayatta yapılabilecek bazı rutin işleri yapmak kişinin hayatında zor bir hale gelebiliyor. Sosyal fobiye sahip kişiler genellikle neler yaparken zorlanıyor? Liste aşağıdaki gibidir;
- Topluluk içinde telefonla konuşmak
- İş görüşmelerine gitmek
- Tartışmaya girmek
- Genel tuvaleti kullanmak
- Bir grupla önceden hazırladığı bir sunum yapmak
- Alışverişte pazarlık etmek
- Hayır diyebilmek
- Karşı cinsle iletişim kurmak
- Topluluk önünde konuşmak
- Genel yerlerde yemek yemek
- Statüsü yüksek birisiyle konuşmak
- Israrcı bir satıcıya karşı koymak
- Sınava veya mülakata girmek
- İyi tanınmayan veya yeni tanışılan bir kişiye onunla aynı fikirde olmadığını söylemek
- Tanımadığı birinin telefonuna cevap vermek
- Arkadaş toplantılarına ve eğlencelere katılmak
Zihninizi Eğiterek Sosyal Fobiyi Yenebilirsiniz
Eğer zihin bu olumsuz duruma eğitilebiliyorsa tam tersine de eğitilebilir. Yani zihninizi eğiterek içinde bulunduğunuz durumu tam tersine çevirmek de mümkün. Sosyal ortamlardan korkmak yerine, bu ortamlardan keyif almak da mümkün. Biliyorum, inanmakta zorlanıyor olabilirsiniz, ancak her şey, tüm alışkanlıklar, korkular zihinde başlar ve zihinde biter. Tüm bu duygu durumları zihinde gerçekleşir.
Zihnin eğitilmesi için doktorla beraber, birebir, 4-6 seans aralığında yapılacak terapilerle etkili bir şekilde ilerlemek mümkündür. Bu terapilerde kişiye uygun tekniklerle, fobinin kökenindeki duyguya çalışılır ve zihin sosyal fobi döngüsünden çıkarılmak için eğitilir.